Gastroenteroloji, sindirim sistemi hastalıklarının tanı ve takibiyle ilgilenen tıbbi bir alandır. Yemek borusu, mide, bağırsaklar, karaciğer, safra kesesi ve pankreas gibi organlarda görülen rahatsızlıkların araştırılması ve takip edilmesi gastroenterolojinin konusuna girer.
Sindirim sistemi, besinlerin parçalanması, emilmesi ve atıkların vücuttan uzaklaştırılması gibi hayati işlevleri yerine getirir. Bu nedenle sindirim sistemi sağlığı yalnızca mideyle sınırlı değildir, tüm vücudu doğrudan etkiler.
Gastroenterolojide Kullanılan Tanı Yöntemleri
Sindirim sistemi hastalıklarının teşhisinde endoskopi, kolonoskopi, görüntüleme ve laboratuvar testleri kullanılmaktadır.
Endoskopik Yöntemler
- Gastroskopi (Üst gastrointestinal endoskopi)
- Kolonoskopi
- Endoskopik ultrasonografi (EUS)
Görüntüleme Teknikleri
- Ultrasonografi (USG)
- Bilgisayarlı tomografi (BT)
- Manyetik rezonans görüntüleme (MR, MRCP)
Laboratuvar ve Diğer Testler
- Kan testleri (karaciğer fonksiyon testleri, pankreas enzimleri vb.)
- Biyopsi
- Dışkı testleri
Bu yöntemler sayesinde sindirim sistemi hastalıkları erken evrede tespit edilebilir.
Gastroenteroloji Hangi Hastalıklarla İlgilenir?
Gastroenteroloji, mide, bağırsak, karaciğer, safra kesesi ve pankreas hastalıklarının tanı ve takibi ile ilgilenir.
Yemek Borusu ve Mide Hastalıkları
- Reflü hastalığı
- Mide gastriti
- Mide ve onikiparmak bağırsağı ülseri
- Mide enfeksiyonları (Helicobacter pylori)
İnce ve Kalın Bağırsak Hastalıkları
- İrritabl bağırsak sendromu (IBS)
- Crohn hastalığı
- Ülseratif kolit
- Çölyak hastalığı
- Bağırsak polipleri ve divertiküller
Karaciğer, Safra ve Pankreas Hastalıkları
- Hepatit türleri
- Yağlı karaciğer hastalığı
- Safra taşları
- Safra kesesi iltihapları
- Pankreatit
Gastroenteroloji Hangi Şikâyetlerde Başvurulur?
Hastalar genellikle şu şikâyetlerle gastroenteroloji uzmanına başvurur:
- Uzun süren mide ağrısı ve yanma
- Sık görülen mide ekşimesi ve reflü belirtileri
- İshal veya kabızlık gibi uzun süren bağırsak problemleri
- Karında şişkinlik ve gaz şikâyetleri
- Dışkıda kan görülmesi
- Sarılık, iştahsızlık, açıklanamayan kilo kaybı
- Yemek sonrası aşırı rahatsızlık hissi
Gastroenterolojide Kullanılan Tanı Yöntemleri
Erken teşhis için endoskopik incelemeler, görüntüleme teknikleri ve laboratuvar testleri en sık başvurulan yöntemlerdir.
- Endoskopi: Mide ve yemek borusunun kamera ile incelenmesi
- Kolonoskopi: Kalın bağırsak ve rektumun detaylı görüntülenmesi
- Ultrason ve MR: Karaciğer, safra yolları ve pankreas gibi organların incelenmesi
- Kan ve dışkı testleri: Karaciğer fonksiyonları, enfeksiyonlar ve gizli kan araştırmaları
- Biyopsi: Gerekli durumlarda doku örneği alınması
Sık Görülen Gastroenteroloji Hastalıkları ve Belirtileri
Reflü, gastrit, ülser, hepatit ve bağırsak hastalıkları en yaygın gastroenterolojik sorunlar arasında yer almaktadır.
| Hastalık Adı | Belirtiler |
|---|---|
| Reflü | Göğüste yanma, ağza acı su gelmesi |
| Gastrit | Mide ağrısı, bulantı, şişkinlik |
| İrritabl Bağırsak | Karın ağrısı, kabızlık/ishal atakları |
| Crohn / Kolit | Kronik ishal, kilo kaybı, karın ağrısı |
| Hepatit | Sarılık, halsizlik, iştahsızlık |
| Safra Taşı | Sağ üst karında ağrı, bulantı, kusma |
Erken Tanının Önemi
Sindirim sistemi hastalıklarının büyük bir kısmı başlangıçta hafif şikâyetlerle ortaya çıkar. Ancak ihmal edildiğinde yaşam kalitesini düşürür ve ciddi sonuçlara yol açabilir. Düzenli kontroller ve erken başvurular sayesinde:
- Hastalıkların ilerlemesi engellenir.
- Daha etkili ve kolay tedavi mümkün olur.
- Komplikasyon riski en aza iner.
Sonuç
Gastroenteroloji, sindirim sistemi sağlığını korumada kritik öneme sahiptir. Mide, bağırsak, karaciğer, safra kesesi ve pankreasla ilgili şikâyetler göz ardı edilmemeli; özellikle tekrarlayan ya da uzun süren belirtiler varsa uzman hekime başvurulmalıdır.
Bu sitedeki tüm içerikler yalnızca bilgilendirme amacı taşımaktadır ve hazırlandıkları tarih itibarıyla geçerli olan bilimsel kaynaklara dayanmaktadır. Sağlıkla ilgili herhangi bir belirti, teşhis veya tedavi gerektiren durumlarda lütfen doğrudan hekiminize ya da yetkili bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
